Παθολογία Α (Προπαιδευτική)

ΣΧΟΛΗ

ΙΑΤΡΙΚΗ

ΤΜΗΜΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

Προπτυχιακό

ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

6,2

ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

6ο

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Παθολογία Α
-Υπεύθ. Μαθήματος: Ε. Γανωτάκης

ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ (ects)

Διαλέξεις

6

9

ΩΔΕ Προγράμματος Σπουδών:        75

Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4.

ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:

ΟΧΙ

ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:

Ελληνική

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες  γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.
Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

• Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης
• Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

• Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

• Απόκτηση δεξιοτήτων στη λήψη ιστορικού και στην κλινική εξέταση. 
• Η εφαρμογή των αποκτούμενων γνώσεων στην κλινική πράξη (να είναι σε θέση να προσεγγίζουν τον ασθενή, να παρουσιάζουν το ιστορικό της νόσου τα συμπτώματα του ασθενούς,  τα σημεία που προκύπτουν από την κλινική εξέταση καθώς και να  είναι σε θέση να διακρίνουν τα φυσιολογικά από τα παθολογικά ευρήματα). 
• Εισαγωγή στην διαφορική διάγνωση κύριων νοσολογικών οντοτήτων με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση.
• Πρώτη προσέγγιση με τα βασικά εργαστηριακά ευρήματα. 

Γενικές Ικανότητες

Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
Λήψη αποφάσεων
Αυτόνομη εργασία
Ομαδική εργασία
Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

• Ιστορικό του αρρώστου: η προσέγγιση στον άρρωστο, η πρώτη ερώτηση, μετά την πρώτη ερώτηση, κύριο ενόχλημα – οδηγό σύμπτωμα, οι αρχικές σημειώσεις (τα στοιχεία ταυτότητας του αρρώστου, τα κύρια ενοχλήματα, συμπτώματα εισόδου, η παρούσα νόσος, ατομικό και οικογενειακό αναμνηστικό, ο τρόπος και οι συνήθειες της ζωής, μη συνεργάσιμοι ή ασθενείς σε κωματώδη κατάσταση, παρούσα κατάσταση – ευρήματα κλινικής εξέτασης -, περίγραμμα ιστορικού – κύρια προβλήματα, επίκριση, η σχέση γιατρού ασθενούς.    
• Φυσικές εξεταστικές μέθοδοι: μέθοδοι κλινικής εξέτασης, επισκόπηση, επίκρουση (τεχνική της επίκρουσης, επικρουστικοί ήχοι), ακρόαση, ψηλάφηση, η χρήση της όσφρησης.
• Γενικά συμπτώματα: θερμομέτρηση, πυρετός (φυσιολογικές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, παθοφυσιολογία του πυρετού, στάδια και τύποι του πυρετού – συνεχής, υφέσιμος, διαλείπων, υπόστροφος, κυματοειδής, ακανόνιστος-, αίτια πυρετού, τεχνητός πυρετός, υπερθερμία), αδυναμία, εύκολη κόπωση, απώλεια σωματικού βάρους, κεφαλαλγία.
• Γενική επισκόπηση: θέση και στάση του αρρώστου (επισκόπηση στην όρθια θέση, επισκόπηση βαδίσματος, στάση του ασθενούς στο κρεβάτι), δέρμα (λοιπά χαρακτηριστικά δέρματος, η κατάσταση του υποδορίου ιστού –οίδημα, υποδόριο εμφύσημα-, το χρώμα του δέρματος), εξανθήματα, επισκόπηση των εξαρτημάτων του δέρματος (τρίχες, νύχια), επισκόπηση της κεφαλής (μέγεθος και σχήμα του κρανίου, χαρακτηριστικά του προσώπου), κινητικότητα των οφθαλμών (εξετάζονται όλες οι κινήσεις των οφθαλμικών μυών), κόρες του οφθαλμού (το μέγεθος, το σχήμα και τα αντανακλαστικά της κόρης -φωτός και προσαρμογής), οπτικά πεδία, προσωπεία (Ιπποκράτειο, μυξοιδηματικό, του συνδρόμου Cushing, πανσεληνοειδές, μεγαλακρικό, αντισονικό, μογγολοειδές, χρόνιας νεφρικής νόσου, κιρρωτικό, μιτροειδικό, δυσπνοϊκό, παρκινσονικό, του συστηματικού ερυμηματώδη λύκου, της σκληροδερμίας, άλλα προσωπεία), λαιμός, πόνος στον τράχηλο, κινητικότητα του αυχένα,, θυρεοειδής αδένας, λεμφαδένες, αγγεία του τραχήλου, φλεβικός σφυγμός, άνω και κάτω άκρα (μεταβολές στις διαστάσεις των άκρων, αγγειακές διαταραχές των άκρων –κιρσοί, θρομβοφλεβίτιδα, φλεβεκτασίες, δικτυωτή πελίδνωση, ερυθρομελαλγία, ακροκυάνωση, σύνδρομο Raynauld-, ακούσιες παθολογικές κινήσεις –τρόμος χειρών, χοριακές κινήσεις, αθετωσικές κινήσεις, ημιβαλισμός, τετενικοί σπασμοί, κλονικοί σπασμοί, μυοκλονίες, εστιακοί επιληπτικοί σπασμοί).  
• Εξέταση μαστού: επισκόπηση των μαστών, ψηλάφηση του μαστού, των θηλών, των λεμφαδένων και των υπερκλείδιων βόθρων. Τεχνική αυτοεξέτασης του μαστού.
• Αναπνευστικό σύστημα: ειδικά συμπτώματα (συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό, συμπτώματα από το κατώτερο αναπνευστικό –βήχας, απόχρεμψη, αιμόπτυση, δύσπνοια, θωρακικός πόνος, μεσοθωρακικός πόνος), εξωπνευμονικά – εξωθωρακικά συμπτώματα, κλινική εξέταση (επισκόπηση, του αναπνευστικού συστήματος – τοπογραφία του θώρακα, όρια των πνευμόνων, το σχήμα του θώρακα, το δέρμα του θώρακα, αναπνευστικές κινήσεις, επισκόπηση των μαστών-, ψηλάφηση του θώρακα, επίκρουση του αναπνευστικού συστήματος –τεχνική της επίκρουσης, ακρόαση του αναπνευστικού συστήματος- αναπνευστικό ψιθύρισμα – μεταβολές αναπνευστικού ψιθυρίσματος-, επιπρόσθετοι παθολογικοί ήχοι – ρόγχοι, ήχος τριβής, φωνητική αντήχης, ιπποκράτεια σείση, μεταλλικό τιντίρισμα), ερμηνεία των σημειολογικών ευρημάτων (απόφραξη τραχείας και βρόγχων, οξεία βρογχίτις, οξεία ασθματοειδής βρογχίτις, βρογχεκτασία, βρογχικό άσθμα, βρογχοπνευμονία, πνευμονική πύκνωση, ατελεκτασία, χρόνιο αποφρακτικό εμφύσημα, πνευμοθώρακας, υγρό στην υπεζωκοτική κοιλότητα).
• Κυκλοφορικό σύστημα: ιστορικό ασθενούς, περιγραφή κυριοτέρων συμπτωμάτων (συμπτώματα από το καρδιαγγειακό σύστημα –θωρακικός πόνος, δύσπνοια, βήχας αιμόπτυση, αίσθημα προκαρδίων παλμών, οίδημα-, συμπτώματα από άλλα συστήματα –από το κεντρικό νευρικό σύστημα, από το πεπτικό, από το ουροποιητικό, εύκολη κόπωση-, κλινική εξέταση: επισκόπηση (γενική επισκόπηση, η στάση του αρρώστου, κυάνωση οίδημα, προσωπεία, επισκόπηση καρδιακής χώρας –καρδιακή ώση-, επισκόπηση φλεβών τραχήλου, φλεβικός σφυγμός), επίκρουση καρδιάς (τεχνική της επίκρουσης, μεταβολές καρδιακής αμβλύτητας), ψηλάφηση (αρτηριακός σφυγμός, αρτηριακή υπέρταση ακρόαση καρδιάς (τεχνική της ακρόασης, καρδιακοί τόνοι, διχασμοί καρδιακών τόνων, καλπαστικός ρυθμός, επιπρόσθετοι παθολογικοί ήχοι, καρδιακά φυσήματα, ήχος τριβής -περικαρδιακός και εξωπερικαρδιακός-  συμπτωματολογία κυριοτέρων καρδιοπαθειών, συγγενείς καρδιοπάθειες –μεσοκολπική επικοινωνία, μεσοκοιλιακή επικοινωνία, στένωση ισθμού αορτής ανοικτός αρτηριακός πόρος, στένωση πνευμονικής βαλβίδας-, επίκτητες βαλβιδοπάθειες –στένωση μιτροειδούς, ανεπάρκεια μιτροειδούς, μικτή βλάβη της μιτροειδούς, στένωση αορτικής βαλβίδας, ανεπάρκεια αορτής, μικτή βλάβη της αορτής-, περικαρδίτιδα, πνευμονική υπέρταση.
• Πεπτικό σύστημα: ιστορικό του αρρώστου, συμπτώματα εξωκοιλιακά (κάκοσμη αναπνοή, καύσος κατά τη γλώσσα και στοματικό βλεννογόνο, διαταραχές στην ομιλία και μάσηση, σιελόρροια, διαταραχές στη γεύση, δυσκαταποσία, δυσφαγία, οδυνοφαγία, καύσος, λόξυγγας), συπτώματα από τα όργανα της κοιλιάς (κοιλιακός πόνος, διαφορική διάγνωση κοιλιακού άλγους, αίτια χρόνιου κοιλιακού άλγους, ναυτία, έμετος), προσέγγιση ασθενούς με ναυτία-έμετο (κλινικοί χαρακτήρες ψυχογενούς έμετου, αναγωγές, ερυγές, αιματέμεση, μέλαινα κένωση, δυσκοιλιότητα, διάρροια, μετεωρισμός, βορβορυγμοί, ίκτερος, ειλεός), κλινική εξέταση: επισκόπηση (χειλέων, ούλων, οδόντων, γλώσσας, κοιλίας, κινητικότητα κοιλιακών τοιχωμάτων – μεταβολές των αναπνευστικών κινήσεων της κοιλίας, σφύξεις του κοιλιακού τοιχώματος, περισταλτισμός του στομάχου και των εντέρων), ψηλάφηση (του κοιλιακού τοιχώματος, των κοιλιακών σπλάχνων –ήπατος, σπλήνα, χοληδόχου κύστης, του στομάχου και των εντέρων), επίκρουση (τεχνική της επίκρουσης, τα όρια του ήπατος, του σπλήνα, της ουροδόχου κύστης, του χώρου του Traube), ακρόαση της κοιλίας, κλινικά σημεία σε ασκίτη, εξέταση ορθού και πρωκτού.
• Αιμοποιητικό σύστημα: μυελός, συμπτώματα και σημεία των διαταραχών της αιμόστασης, διερεύνηση αιμορραγικής διαταραχής, νοσήματα των ερυθρών και λευκών αιμοσφαιρίων (ιστορικό, συμπτώματα), κλινική εξέταση(επισκόπηση, επίκρουση, ακρόαση, ψηλάφηση), νοσήματα με αιμορραγικές διαταραχές (ιστορικό, ατομικό αναμνηστικό, οικογενειακό αναμνηστικό), θρομβοφιλία. 
• Ουροποιητικό σύστημα: συμπτώματα από το ουροποιητικό σύστημα (γενικά συμπτώματα, ειδικά συμπτώματα – νεφρικός πόνος, συμπτώματα που σχετίζονται με την ούρηση, με τη ποσότητα των ούρων, την όψη των ούρων, νεφριτιδικό σύνδρομο, νεφρωσικό σύνδρομο), κλινικά σημεία από το ουροποιητικό (επισκόπηση, ψηλάφηση –των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, του προστάτη, επώδυνα σημεία του ουροποιητικού-, επίκρουση, ακρόαση ουροποιητικού).  
• Μυοσκελετικό σύστημα: ιστορικό, ειδικά συμπτώματα, εξέταση των επιμέρους αρθρώσεων, εργαστηριακή διερεύνηση –γενικές αιματολογικές εξετάσεις, ανοσολογικές εξετάσεις, απεικονιστικές μέθοδοι, παθολογοανατομικές εξετάσεις, αρθρικό υγρό.
• Λιποθυμία (παθογένεια λιποθυμίας), Κώμα (εκτίμηση κατάστασης του ασθενούς σε κώμα, σημεία που χαρακτηρίζουν διάφορα κώματα χρήσιμα για έγκαιρη διάγνωση, συμπτωματολογία κυριοτέρων κωμάτων στη παθολογία).  
• Ενδοκρινικό σύστημα: συχνότητα ενδοκρινοπαθειών, το ιστορικό, σημεία και συμπτώματα που παραπέμπουν άμεσα σε ενδοκρινοπάθεια, σημεία και συμπτώματα ενδοκρινοπαθειών που αποκαλύπτονται κατά την κλινική εξέταση, σακχαρώδης διαβήτης, λοιπά μεταβολικά νοσήματα (δυσλιπιδαιμίες, ουρική αρθρίτιδα, αιμοχρωμάτωση, νόσος Wilson). 
• Νευρικό σύστημα: ειδικά συμπτώματα από το νευρικό (διαταραχές της μνήμης και σκέψης, διαταραχές στην όραση, εμβοές και διαταραχές στην ακοή, διαταραχές στην ομιλία και στην κατάποση, σπασμοί, κεφαλαλγία, ζάλη και ίλιγγος, συμπτώματα από το κινητικό σύστημα –αδυναμία, δυσκαμψία, αστάθεια, τρόμος-,  συμπτώματα από το αισθητικό σύστημα –παραισθησίες, πόνος στη σπονδυλική στήλη ή και στα άκρα), κλινικά σημεία από το νευρικό σύστημα (ευρήματα από το κινητικό σύστημα -μυϊκός τόνος, μυϊκή ισχύς-, ευρήματα από το αισθητικό σύστημα –επιπολής και εν τω βάθει-), η εξέταση των εγκεφαλικών νεύρων, αντανακλαστικά (έλεγχος τενοντίων, επιπολής, παθολογικών αντανακλαστικών, κλόνος), σπαστική και χαλαρή παράλυση, εξέταση παρεγκεφαλιδικής λειτουργίας (δοκιμασία δείκτης-μύτη, δοκιμασία δείκτης-μύτη-δείκτης, δοκιμασία φτέρνα-γόνατο, δοκιμασίες διαδοχοκινησίες, αταξία στη στάση και τη βάδιση, αταξία στις εκούσιες κινήσεις, παρεγκεφαλιδικός τρόμος, αταξία).

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.

28 ώρες από αμφιθεάτρου, οι υπόλοιπες 60 ώρες σε θάλαμο παρά την κλίνη των αρρώστων.

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.
Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική  ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Προφορική εξέταση από τους υπεύθυνους των ομάδων,  η οποία θα περιλαμβάνει αξιολόγηση στη λήψη ιστορικού, κλινική εξέταση, παρουσίαση ιστορικού και διαφορική διάγνωση.
Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :
1. Κλινική εξέταση και Διάγνωση. Δ. Καραμήτσος, Μ. Σιών, Γ. Γιανόγλου. University Studio Press, 2007.
2. Κλινική Διάγνωση Ιστορικό και Φυσική Εξέταση, Mark Swartz. Ιατρικές Εκδόσεις, Λαγός 6η έκδοση.

-Συναφή επιστημονικά βιβλία:
1. Κλινική Εξέταση. Owen Epstein, G David Perkin, David P de Novo Neil Solomons, Andrew Robins. Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας, 2η έκδοση 
2. Οδηγός για Κλινική Εξέταση. Barbara Bates. Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας, 2η έκδοση.